Wielkimi krokami zbliża się znowu zima, niezawodna natura ma sposób na zrównoważenie energii w zależności od pory roku. W miarę zbliżania się zimy, warstwa chłodu powoli pochłania świat i wprowadza go w stan uśpienia. Przytulna pokrywa śnieżna spowija świat, a wszystkie aktywności i energie zmierzają w kierunku łagodnego snu. Zimą kierujesz całą swoją zewnętrzną energię do środka i wpadasz w stan refleksji, odpoczynku i hibernacji.
Ajurweda i pory roku
Aby prowadzić zdrowe i zrównoważone życie, ważne jest, aby pozostać w doskonałej harmonii z naturą. Zmiana diety i stylu życia może być doskonałym sposobem na utrzymanie rytmu naturalnego cyklu pór roku. Kiedy już zrozumiesz swoją naturę oraz to, jak zmienia się ona wraz z każdą porą roku, łatwiej będzie Ci prowadzić zdrowy tryb życia i wybierać pokarmy wzmacniające system odpornościowy, trawienie co przekłada się na poziom energii.
Jak w Ajurwedzie, dostrojenie się do natury pomaga również być bardziej świadomym własnej konstytucji, czyli prakruti, która składa się z trzech energii, czyli dosz – Vata, energia ruchu, Pitta, energia trawienia, i Kapha, energia stabilności. Te energie są tworzone z połączenia elementów, tych samych, które znajdujemy w naturze – Ziemi, Ognia, Wody, Powietrza i Eteru. Elementy te zawierają różne zestawy cech i są obecne zarówno w twoim ciele jak i umyśle.
Ajurweda ustanowiła system życia sezonowego, przestrzeganie zasad i praktyk ajurwedyjskich zapewnią, że twoje ciało i umysł zaaklimatyzują się do różnych pór roku, a homeostaza ciała nie ulegnie zmianie. Ajurweda dzieli rok na dwa okresy lub ajany w zależności od ruchu słońca. Istnieją dwie ajany – Uttarayana – przesilenie północne i Dakshinayana – przesilenie południowe zawierające trzy pory roku każda. Każda z pór roku zawiera inne elementy i energie, w których brak równowagi powoduje dyskomfort i choroby.
Sezon zimowy w Ajurwedzie
Zimą zazwyczaj jest chłodno z dużą ilością wilgoci. Sezon zimowy charakteryzuje się również uczuciem senności, gdy zwierzęta, również ludzie przechodzą w stan hibernacji. Te cechy definiują doszę Kapha dlatego zima jest generalnie uważana za sezon Kapha. Kiedy Kapha jest zbalansowana, zapewnia siłę i stabilność ciała i umysłu. Jednak zima ma również swoją mroźną i suchą naturę , która nosi znamiona doszy Vata. Dlatego zimą należy zadbać o zrównoważenie doszy Vata, w przeciwnym razie skończysz czując się odizolowany i przygnębiony.
Jak poprawić odporność w sezonie zimowym
Wiele osób nie lubi zimy, ponieważ kojarzy się z czasem przeziębień, grypy i innych chorób zakaźnych. Dlatego też często uważa się, że zima w znacznym stopniu obniża odporność organizmu. Jednak Ajurweda uważa, że jest inaczej, że zima jest okresem, w którym możesz wzmocnić swoją odporność i zachować dobre zdrowie.
W Ajurwedzie odporność nie dotyczy tylko ciała, to również odporność psychiczna i duchowa. Odporność pomaga w zapewnieniu ciału i umysłowi wytrzymałości w walce z wszelkimi problemami, które wpływają na różne obszary życia. Na odporność wpływają różne czynniki, takie jak dieta, styl życia, pora roku i wiek. Kierując się mądrością Ajurwedy uda ci się utrzymać stały poziom odporności przez wszystkie życiowe wzloty i upadki.
Istnieją trzy poziomy odporności
Dziedziczny (Sahaj) – nieodłączny poziom odporności, z którym się urodziłeś.
Sezonowy (Kalaj) – zmieniający się poziom odporności z powodu zmian planetarnych i sezonowych.
Ustanowiony (Yuktikrit) – spójny poziom odporności, który można utrzymać prowadząc ajurwedyjski styl życia.
Ajurweda koncentruje się na wzmacnianiu drugiego poziomu odporności, który zmienia się wraz ze zmianami pór roku i cyklami planetarnymi. Zima to dobry czas na budowanie odporności, ponieważ trawienie jest silniejsze w czasie mroźnej pogody. W rezultacie ludzie mają większy apetyt i mogą strawić więcej, co odżywia ich ciało.
Wiele osób ma błędne przekonanie, że zima jest zła dla odporności, ponieważ pokarmy są cięższe i trudne do strawienia. Tak nie jest. Dzieje się tak wtedy gdy wraz ze wzrostem apetytu ludzie mają tendencję do jedzenia większej ilości śmieciowego pożywienia, co wpływa bezpośrednio na odporność. Przyrządzanie większej ilości ajurwedyjskich potraw zalecanych zimą, może pomóc w zwiększeniu odporności, a nie ją osłabić. Wybór pokarmów wzmacniających odporność odżywia zarówno ciało jak i umysł. Również styl życia odgrywa ważną rolę w utrzymaniu dobrej odporności przez cały sezon. Ponieważ to czas Vaty to rytm życia jest niezwykle ważny, pory snu, pory posiłków są bezcenne.
Oto kilka prostych wskazówek na zimę, aby utrzymać zdrowie przez cały sezon
Odpoczynek – zima charakteryzuje się długimi nocami i krótkimi dniami, dlatego należy zapewnić organizmowi i umysłowi wystarczającą ilość odpoczynku. Wczesne pójście spać i wczesne wstawanie może pomóc w osiągnięciu idealnej równowagi.
Zmniejszenie stresu – zima pomaga zwolnić, co w znacznym stopniu pomaga zredukować stres. Zaplanowana i zorganizowana rutyna w codziennych czynnościach pomaga uniknąć bałaganu i zamieszania oraz zmniejsza niepokój.
Ćwiczenia fizyczne – ponieważ sezon zimowy wywołuje senność, dostarcz organizmowi stymulacji. Ćwiczenia fizyczne to świetny sposób, aby to osiągnąć. W zależności od poziomu energii i pory dnia, możesz wybrać swój codzienny krótszy bądź dłuższy zestaw ćwiczeń.
Ćwiczenia jogi – joga to świetny sposób na uspokojenie umysłu i zachowanie zdrowia. Istnieją różne ruchy, które pomagają wytworzyć ciepło w organizmie na zimną porę roku i idealnie równoważą dosze Vata i Kapha.
Wybieraj ciepłe napoje i gotowane jedzenie – zimą najlepiej unikać schłodzonych napojów i zimnych pokarmów, ponieważ mogą one mieć negatywny wpływ na układ trawienny co przełoży się na układ odpornościowy i psychikę. Wybór gotowanych potraw i ciepłych napojów może pomóc w zrównoważeniu dosz Vata i Kapha co jest wskazane na zimowy sezon.
Wybierz słodkie, kwaśne i słone jedzenie – w Ajurwedzie istnieją różne smaki, które pasują do rytmów każdej pory roku. Zimą najlepiej jest wybierać produkty słodkie, kwaśne i słone, w mniejszej ilości gorzkie, cierpkie i ostre smaki.
Stosuj ajurwedyjskie leki ziołowe – jeśli pojawią się objawy takie jak przeziębienie, kaszel i gorączka, możesz sięgnąć po naturalne preparaty, pozostać w łóżku, wypocząć i dobrze się nawodnić.
Ajurwedyjska lista zimowych produktów żywnościowych
Wiele osób zamierzających poprawić swoją odporność, nie jest pewnych, co jeść zimą. Aby utrzymać zdrową dietę w sezonie zimowym, ważne jest, aby wybierać produkty, które są naturalnymi ajurwedyjskimi środkami zwiększającymi odporność. Pokarmy wzmacniające odporność to takie, które pochodzą z twojego regionu, są świeże, organiczne, łatwo strawne i zdrowe.
Ważne jest również, aby unikać żywności przetwarzanej, produkowanej z użyciem chemikaliów i konserwantów, konserwowanej, mrożonej i pakowanej z długim terminem przydatności do spożycia. Wymieniona żywność nie jest wskazana zimą, ponieważ zakłóca funkcjonowanie układu trawiennego i odpornościowego.
Zimą jedz ciepłe, lekko gotowane, niezbyt tłuste i niezbyt pikantne. W Ajurwedzie wymienia się sześć różnych smaków, a mianowicie słodki, słony, cierpki, kwaśny, gorzki i cierpki. Każdy z tych smaków składa się z dwóch odrębnych elementów. Mimo, że jedzenie zimą powinno charakteryzować się równowagą wszystkich smaków, to jednak dieta zimowa powinna częściej wybierać smaki słodki, kwaśny i słony niż cierpki, gorzki i ostry.
Domowe potrawy są najlepsze na zimę, pod warunkiem, że nie są smażone w głębokim tłuszczu. Aby były lekko strawne gotuj z ghee lub oliwą z oliwek, jedz ciepłe jedzenie i napoje o temperaturze pokojowej. Utrzymuj na wysokim poziomie ogień trawienny o on utrzyma ciepło w twoim ciele.
Dobrym napojem na sezon zimowy jest herbata, ponieważ pomaga ona w dobrym trawieniu. Zimowe zdrowe pokarmy to warzywa wytwarzające ciepło, takie jak rzodkiewka, cebula, marchew, szpinak i ostre przyprawy, takie jak czosnek, imbir, czarny pieprz i pieprz chili. Zimą do diety można dodać szereg gotowanych ziaren, takich jak płatki owsiane, jęczmienne, tapioka i mączka kukurydziana. Ponadto, rośliny strączkowe są dobrym rozwiązaniem, ponieważ są dobre dla Kapha i powinny być spożywane z ghee tak, aby zmniejszyć skutki Vata. Jaja i mięsa, takie jak kurczak, dziczyzna i indyk są również dobre w zimie. Chociaż najlepiej jest unikać nabiału w zimie, to szklanka gorącego mleka z kurkumą i gałką muszkatołową może pomóc zasnąć.
Jeśli jesteś zdezorientowany, co jeść w sezonie zimowym, przede wszystkim wybieraj to co rośnie w twoim kraju:
Warzywa: karczochy, awokado, buraki, kiełki brukselki, marchewki, oberżyna, imbir i czosnek, cebula, tłuczone ziemniaki, dynia, pomidory, rzepa
Owoce: pieczone,ugotowane jabłka, morele, banany, jagody (marmolady, kompoty), wiśnie (marmolady, kompoty), kokos, winogrona, pomarańcze, mango, ananas, gruszki, śliwki
Ziarna: proso (z umiarem), owies, quinoa, ryż, żyto (w umiarkowanym stopniu),pszenica
Nabiał: masło, maślanka, ser, ghee, mleko (nie zimne), mleko sojowe
Oleje: migdałowy, awokado, kokosowy, oliwa z oliwek, sezamowy
Przyprawy: nyż, bazylia, pieprz czarny, kardamon, cayenne, rumianek, cynamon, goździk, kolendra, kminek, gałka muszkatołowa, oregano, nasiona maku, tymianek, kurkuma
Strączkowe: mung dal, tofu, tempeh, miso, soczewica brązowa, czerwona i zielona, fasole, cieciorka
Orzechy i nasiona: nerkowce, makadamia, pekan, pistacje, słonecznik, orzechy włoskie
Ryby i mięso: wołowina,kurczak,krab, kaczka, jajka, jagnięcina,homar, krewetki
Substancje słodzące: miód surowy, cukier jaggery, syrop klonowy, melasa, syrop ryżowy
Napoje: woda (ciepła), czarna herbata, herbaty ziołowe, takie jak rumianek i imbir, kawa (w umiarkowanym stopniu), alkohol (z umiarem)
Jak zredukować doszę Vata jedzeniem w zimie
Dieta równoważąca Vata jest kluczem do utrzymania dobrej odporności w zimie. Dwa kluczowe elementy diety balansującej Vata to ciepłe i gotowane jedzenie. Na przykład ciepłe zupy i gulasze, gorące płatki zbożowe i ciepłe napoje, takie jak herbaty ziołowe, są idealne do utrzymania ciepła ciała, a co za tym idzie, odporności. Dominują smaki słodkie, kwaśne i słone, należy unikać gorzkiego, ostrego i ściągającego smaku. Słodkie, kwaśne i ciężkie owoce, takie jak pomarańcze, banany, wiśnie, ananasy i jagody oraz gotowane warzywa, takie jak buraki, marchew, szparagi i słodkie ziemniaki, są idealnym jedzeniem na tą porę. Niektóre z ziół i przypraw redukujących Vata to kardamon, kminek, oregano, goździki i kurkumę.
Jak utrzymać naturalne ciepło ciała i jak zmniejszyć Vata w organizmie w zimie
Prostym rozwiązaniem jest utrzymanie ścisłego reżimu jedzenia i spożywanie go w regularnych i właściwych odstępach czasu. Ważne jest, aby nie pomijać żadnych posiłków, zjeść obfite śniadanie i lunch, a także lżejszą kolację. Co więcej, pamiętaj, aby zjeść kolację co najmniej na trzy godziny przed pójściem spać. Aby zaspokoić głód w przerwie między posiłkami, można zjeść orzechy i rodzynki namoczone uprzednio w wodzie.
Zimowe porady zdrowotne
Chociaż zima polega na zwalnianiu tempa życia i rozkręcaniu się stopniowo, ważne jest, aby oddalić się od poczucia bezcelowości i melancholii. Jest to czas na rozkoszowanie się ważnymi dla ciebie związkami, spotkaniami towarzyskimi prowadzonymi w miłej atmosferze, z miłymi ludźmi i zachowanie czasu na cichą refleksję.
Wprowadzanie pewnej przewidywalności w rutynie pozwoli na utrzymanie Vata w równowadze i pobudzi Kapha. Możesz podzielić różne pory dnia na konsekwentną rutynę i dodać pewne spontaniczne działania. Na przykład, możesz zacząć dzień od ciepłego śniadania a po godzinie zrób kilka ćwiczeń jogi, spędzaj popołudnia na zewnątrz, ubieraj się w jasne i żywe, kolorowe ubrania, które odpowiednio przykryją ciało i ochronią cię przed zimnem, zaangażuj się w jakieś podnoszące na duchu aktywności wieczorne a jak poczujesz zmęczenie idź wcześnie spać. Jeśli większość dnia spędzasz w pracy, w budynku to koniecznie po zjedzeniu ciepłego posiłku idź na spacer i podziwiaj naturę, poczuj wdzięczność to wszystko odpręży twój umysł i ciało.
Jeśli zastanawiasz się nad tym, jak zachować zdrowie w zimie, powinieneś wiedzieć, że styl i rytm życia jest ważnym czynnikiem wpływającym na zdrowie oprócz jedzenia. Zaburzone nawyki, takie jak praca do późna, spożywanie posiłków o nieregularnych porach, a także kreowanie stresu i przemęczenie organizmu, mogą negatywnie wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego. Utrzymanie prawidłowego funkcjonowania organizmu i codziennych czynności w płynnym rytmie pomoże układowi odpornościowemu utrzymać go w dobrej kondycji. To naturalne, że zimą organizm domaga się więcej snu, ponieważ dni są krótsze, a noce dłuższe. Co więcej, sezon zimowy to czas na odpoczynek, więc idealne jest ograniczenie aktywności do absolutnego minimum i zapewnienie organizmowi większej ilości odpowiedniego pożywienia.